Na jakie nowotwory najczęściej chorują psy? Przede wszystkim skóry i tkanki podskórnej – takich przypadków jest więcej niż u ludzi. Często zdarzają się chłoniaki czy nowotwory kości, te ostatnie głównie u psów ras dużych i olbrzymich. Pojawiają się też specyficzne nowotwory, np. guz komórek tucznych, na które cierpią głównie boksery czy buldożki francuskie. Niektóre rasy są bardziej predysponowane do pewnych grup nowotworów – np. na chłoniaki częściej chorują rottweilery, na raka kości – również rottweilery, dobermany i dogi niemieckie; na nowotwory śledziony (naczyniak krwionośny mięsakowy) owczarki niemieckie. Czy to znaczy, że mieszańce nie chorują na raka? Teoretycznie trudno im przypisać konkretną grupę nowotworów. Ale też na nie chorują. Czerniak przytrafia się psom równie często jak ludziom czy też chroni przed nim sierść? Znacznie większym problemem niż czerniak skóry jest dla psów czerniak jamy ustnej – na ogół o agresywnym przebiegu klinicznym. Na co ma zwracać uwagę właściciel, by wcześnie rozpoznać nowotwór u psa? Dobrym zwyczajem jest badanie psa co pewien czas, na przykład raz na pół roku. Okazją do tego może być też coroczne szczepienie przeciwko wściekliźnie. Przed każdym szczepieniem zwierzę powinno zostać zbadane. Jeśli coś budzi zastrzeżenia, lekarz weterynarii może zlecić dodatkowe badania. Na przykład pierwszymi objawami nowotworów kości są deformacje i kulawizny. Powinny też niepokoić duszność, kaszel i niedokrwistość. Nie każdy guz to nowotwór, zawsze jednak warto zasięgnąć rady specjalisty. Jakie są w Polsce możliwości leczenia nowotworów u psów? Spośród klasycznych metod leczenia – chirurgii, chemioterapii i radioterapii – dostępne są dwie pierwsze. Nie odbiegają na ogół poziomem od tego, co się robi w tym zakresie w innych krajach. Dużo gorzej jest u nas z radioterapią. Nie mamy sprzętu do napromieniania. Kupienie go przekracza możliwości finansowe nawet dużej kliniki. Czy psom podaje się środki uśmierzające ból, np. morfinę? Owszem, podaje się leki z tej grupy. Jeśli mogą poprawić komfort życia psa, powinny być stosowane. Jeśli jednak nie są w stanie na to wpłynąć, należy zadać sobie pytanie o celowość leczenia. Zatem może lepiej zawczasu skrócić choremu psu życie? Tylko wówczas, gdy cierpi i nie ma możliwości leczenia. Jeżeli leczenie wpłynie na poprawę jakości życia, należy je prowadzić. Nieważne, czy zwierzę ma jeden guz, czy trzydzieści – istotne jest, jak się czuje. Czy biega, szczeka, cieszy się, gdy dostaje jedzenie, czy raduje je widok właściciela i perspektywa wyjścia na spacer… Według mnie wartość życia w wypadku psa zależy od tego, czy czerpie z niego przyjemność. Pies się nie zastanawia, czy jego dzieci skończą szkołę i z czego będzie żyła żona. Dla niego ważna jest chwila obecna. Jeśli życie nie dostarcza mu dobrych doznań, to przedłużanie go nie ma sensu. Leczenie nie może przysparzać więcej cierpień niż sama choroba. Chcę jednak podkreślić, że wiele psów udaje się wyleczyć z choroby nowotworowej. Jakie są koszty leczenia? To zależy od typu nowotworu. Przykładowo leki do chemioterapii dla psa ważącego ok. 30 kg, chorego na chłoniaka kosztują ok. 600-700 zł w wypadku półrocznej terapii. Psy znoszą chemioterapię równie dobrze jak koty? Nie można generalizować. Czasem trochę gorzej. Obserwuję objawy uboczne z przewodu pokarmowego u 10-20 proc. pacjentów. Jaki wpływ na zachorowania ma dieta? Wygląda to zapewne podobnie jak u ludzi. Zarówno my, jak i nasze psy jesteśmy narażeni na karcynogeny (czynniki rakotwórcze). Czy u psów skłonność do nowotworów jest dziedziczna, podobnie jak u ludzi? Wykazano skłonność do niektórych nowotworów w liniach hodowlanych, na pewno dotyczy to chłoniaków, np. u rottweilerów, bulmastifów. Zapewne dotyczy to również innych nowotworów, ale wykazanie tego wymaga skomplikowanych badań. Psom chorym na białaczkę przeszczepia się szpik? Nie wykonuje się takich zabiegów, chociaż kiedy opracowywano metodę przeszczepu szpiku u ludzi, modelem badawczym były właśnie psy. Przeprowadzono więc takie zabiegi, ale wyłącznie w celach badawczych. Dlaczego na nowotwory częściej chorują starsze psy? W organizmie – psim czy ludzkim – cały czas powstają komórki nowotworowe. Choroba nowotworowa to ostateczny wynik defektu w materiale genetycznym, kwasie nukleinowym. Układ odpornościowy organizmu eliminuje uszkodzone komórki. Jego sprawność w miarę upływu lat jest jednak coraz mniejsza i coraz więcej komórek wymyka się spod kontroli. Dlatego starsze zwierzęta częściej chorują. Sterylizacja zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwór? W Stanach Zjednoczonych przeprowadzono zakrojone na szeroką skalę badania, które wykazały, że wczesna sterylizacja zmniejsza ryzyko występowania guzów gruczołu mlekowego. Przeprowadzona przed pierwszą cieczką niweluje ryzyko prawie do zera. Gdy dokona się jej po drugiej cieczce, nie ma już tego efektu. Pamiętajmy, że guzy gruczołu mlekowego u suk to w blisko 50 proc. nowotwory złośliwe. Co zrobić, jeśli zauważymy guz u suki? Postępowanie w przypadku nowotworów łagodnych i złośliwych jest takie samo – trzeba je usuwać szeroko i jak najszybciej. Im mniejszy guz, tym mniejsze ryzyko przerzutów. Wielkość guza jest najważniejszym czynnikiem decydującym o rokowaniu w leczeniu nowotworu gruczołu mlekowego. Ile procent pacjentów udaje się Panu wyleczyć? Jestem dość specyficznym lekarzem – zajmuję się chemioterapią, wielu moich pacjentów znajduje się w zaawansowanym stadium choroby, kiedy mamy już do czynienia z przerzutami. Stosując samą chemioterapię, można wyleczyć niewielki procent chorych. W onkologii człowieka lepsze wyniki leczenia osiąga się dzięki wcześniejszemu rozpoznaniu. Tak samo powinno to wyglądać w przypadku psów. Co jest najważniejsze w opiece nad psem chorym na nowotwór? Właśnie opieka. Pies je, nie cierpi, swobodnie oddycha – to najważniejsze. Dopiero później zastanawiamy się, czy jesteśmy w stanie go wyleczyć. Jeżeli tak, podejmujemy leczenie, często agresywne. Mam pacjentkę labradorkę z nowotworem kości szczęki. Wykonaliśmy zabieg polegający na usunięciu dużej części trzewioczaszki. Suka wygląda źle – ale je, biega, cieszy się… Trzeba spróbować postawić się w sytuacji takiego zwierzaka. To w miarę obiektywny sposób, by podjąć właściwą decyzję. Podziel się tym artykułem: to portalu tworzony przez specjalistów, ekspertów ale przede wszystkim przez miłośników zwierząt.
Budući da svi kućni ljubimci ne dobivaju medicinsku skrb ili konačnu dijagnozu raka, taj bi se broj vjerojatno povećao kad bi svaki ljubimac godišnje posjetio veterinara. Uzimajući to u obzir, Veterinarsko društvo za rak procjenjuje da će svaki četvrti pas u jednom trenutku razviti rak, a gotovo 1% pasa starijih od 4 godina razviti ćeKażdy opiekun dużego psa słyszał kiedyś o skręcie żołądka – śmiertelnej przypadłości, która jest zagrożeniem szczególnie dla większych czworonogów. Czym objawia się skręt żołądka u psa i jak reagować, gdy podejrzewamy taką sytuację? Na czym polega skręt żołądka u psa? Skręt żołądka to sytuacja, w której nadmiernie wypełniony gazami, pokarmem lub płynem żołądek zwierzęcia ulega obrotowi wokół własnej osi. Zablokowanie odpływu gazu i treści pokarmowej do jelit lub przełyku sprawia, że obrócony żołądek rozdyma się i uciska na naczynia krwionośne, co skutkuje niedokrwieniem narządów znajdujących się w jamie brzusznej psa (jelit, nerek, wątroby) i uwalnianiem się toksyn do jego krwiobiegu. Nacisk rozdętego żołądka na przeponę utrudnia psu oddychanie. Skrętowi żołądka towarzyszą często martwica dna żołądka, zakrzepica, krwotok wewnętrzny i skręt śledziony, która w wyniku przemieszczenia się ulega uszkodzeniu. Stan ten jest więc prawdziwym szokiem dla całego organizmu i może w zaledwie kilka minut doprowadzić do śmierci zwierzaka. Uratowanie czworonoga możliwe jest wyłącznie poprzez natychmiastowe przeprowadzenie operacji, choć nawet wtedy szanse przeżycia wynoszą około 55%. Jakie psy narażone są na skręt żołądka? Ta potencjalnie śmiertelna przypadłość może przytrafić się każdemu czworonogowi, niezależnie od jego wieku czy wielkości. Jednak narażone są na nią przede wszystkim zwierzaki o wadze powyżej 40 kg oraz psy o wąskich i głębokich klatkach piersiowych. U takich psów utrudnione może być odbijanie gazów, których nagromadzenie w żołądku sprzyja skrętowi. Te problemy mogą występować szczególnie często u dogów niemieckich, bernardynów, dobermanów, malamutów, owczarków niemieckich, labradorów czy wyżłów. Oprócz predyspozycji rasowych na ryzyko skrętu żołądka wpływ mają także wiek czworonoga – ryzyko jest większe u starszych psów – oraz sposób karmienia zwierzaka. Podawanie psu jednego, dużego posiłku w ciągu dnia, łapczywe jedzenie, niedożywienie i stres to dodatkowe czynniki zwiększające ryzyko tej skrętu żołądka u psów Do najczęstszych objawów towarzyszących skrętowi żołądka należą: wzdęcie brzucha problemy z oddychaniem nadmierny ślinotok bezskuteczne próby zwrócenia zawartości żołądka podenerwowanie szybko postępujące osłabienie brak bólu podczas dotykania rozdętego brzucha bladość błon śluzowych Im bardziej zaawansowane objawy, tym większe ryzyko śmierci czworonoga. Przytomny, ożywiony psiak ma większe szanse przeżycia niż zwierzak, który przestał się poruszać lub zapadł w leczyć skręt żołądka u psa? Skręt żołądka to stan, który wymaga natychmiastowego przeprowadzenia operacji. W wypadku zaobserwowania objawów świadczących o tej przypadłości należy więc jak najszybciej zabrać psa do weterynarza i dokładnie opisać sytuację specjaliście. Do potwierdzenia diagnozy konieczne jest wykonanie zdjęć rentgenowskich. Leczenie skrętu żołądka polega na podaniu psu płynów zmniejszających wstrząs, częściowym opróżnieniu żołądka przy pomocy sondy i przeprowadzeniu operacji chirurgicznej przywracającej żołądkowi właściwe położenie. Konieczne może być także usunięcie śledziony oraz wycięcie części żołądka, jeśli doszło w nim do martwicy. Skręt żołądka u psa – jak mu zapobiegać? Dokładne przyczyny skrętu żołądka u psów nie są znane. Za ten stan odpowiada jednak przede wszystkim nadmierne wypełnienie żołądka pokarmem, płynem lub gazami. Uniknięcie takiej sytuacji jest możliwe poprzez podawanie psu kilku mniejszych posiłków podczas dnia zamiast jednego dużego. Dodatkową pomocą będzie stosowanie miski spowalniającej jedzenie, która zapobiegnie nadmiernemu połykaniu powietrza przez psa podczas posiłku. U ras predysponowanych do skrętu żołądka można wykonać profilaktyczne jego przyszycie. Jest to prosta operacja, która zmniejsza (ale nie eliminuje) ryzyko skrętu. Większe psy powinny mieć także ograniczony ruch chwilę przed i przynajmniej godzinę po posiłku. Zapobiegnie to przemieszczaniu się wypełnionego żołądka w jamie brzusznej zwierzaka.
Nowotwory występują powszechnie u psów. Dotyczą wszystkich ras i ich krzyżówek. Zaobserwowano, że u niektórych ras występuje większe ryzyko pojawienia się pewnych typów nowotworów. Sugeruje to, że zapadanie na dany rodzaj nowotworu może mieć uwarunkowanie genetyczne. Chociaż etiologia większości nowotworów jest prawdopodobnie wieloczynnikowa, zaobserwowano, że ograniczona różnorodność genetyczna widoczna u psów czystej krwi może mieć związek z częstszym występowaniem nowotworu właśnie w tej grupie. Przy zastosowaniu najnowszych metod, polegających na zidentyfikowaniu genów odpowiedzialnych za choroby, może się okazać, że posiadamy potężne narzędzie do wyjaśnienia złożonych schorzeń występujących zarówno u ludzi, jak i HISTIOCYTARNY (HISTIOCYTIC SARCOMA) Mięsak histiocytarny jest nowotworem rzadko występującym w populacji psów, ale u pewnych ras zauważono podatność do zapadania na tę chorobę. Dotyczy to zwłaszcza berneńskich psów pasterskich, u których jest on jest przyczyną śmierci nawet 25% wszystkich przedstawicieli rasy, a także flat-coated retrieverów (mięsak histiocytarny stanowi ok. 25% wszystkich nowotworów oraz do 50% wszystkich nowotworów złośliwych występujących u tej rasy). W przypadku postaci rozsianej u berneńskich psów pasterskich objawy zazwyczaj są niespecyficzne, łącznie z osowiałością, apatią, niechęcią do jedzenia i utratą wagi. W badaniach stwierdzana jest wieloogniskowa choroba, dotycząca głównie płuc, śledziony, wątroby, szpiku kostnego i węzłów chłonnych. Nieprawidłowości w badaniu krwi to głównie niedokrwistość i małopłytkowość. Choroba bardzo szybko postępuje i jest śmiertelna. Wiele psów jest poddawanych eutanazji przed postawieniem rozpoznania. Czas przeżycia od momentu diagnozy wynosi średnio 49 dni. U flat-coated retrieverów miejscowa postać najczęściej rozwija się w głębokich warstwach mięśni kończyn lub okołostawowo, szczególnie w okolicy łokcia. Wszystkie zmiany są wysoce złośliwe i szybko rozprzestrzeniają się do okolicznych węzłów chłonnych, narządów miąższowych i skóry (ponad 70% przypadków). Obie formy mięsaka histiocytarnego są wysoce złośliwe. W dużej mierze odporne na konwencjonalne metody leczenia. Rokowanie jest niepomyślne. Zaobserwowano również pewną częstotliwość występowania tego typu nowotworu u rottweilerów i golden (OSTEOSARCOMA) Kostniakomięsak kości długich jest najpowszechniejszym nowotworem złośliwym kości u psów, stanowiąc 85-90% pierwotnych nowotworów kości. Prawie wyłącznie atakuje duże i olbrzymie rasy jak rottweiler, dog niemiecki, wilczarz Irlandzki, greyhound i bernardyn. Nowotwór zlokalizowany jest w okolicach przynasad kości długich. Etiologia kostniakomięsaków jest prawdopodobnie wieloczynnikowa. Wiąże się z szybkim wzrostem kości w okresie wczesnego rozwoju i z siłą nacisku na kości z powodu obciążenia (prawdopodobnie w wyniku mikrozłamań). Wzrastająca waga i wzrost wydają się być ważnymi czynnikami w rozwoju tego nowotworu u psów. Wykazano obecność hormonu wzrostu w próbkach kostniakomięsaków psów. Hormony płciowe mogą również przyczynić się do zwiększonego ryzyka rozwoju tego rodzaju nowotworu, czyli większe prawdopodobieństwo wystąpienia osteosarcomy dotyczy niekastrowanych samców i samic. Inne rasy, u których zaobserwowano zwiększone ryzyko rozwoju osteosarcomy to doberman, owczarek niemiecki, golden retriever, seter Irlandzki, leonberger oraz charty, takie jak chart szkocki i borzoj. Kostniakomięsaki powszechnie występują u emerytowanych wyścigowych greyhoundów, możliwe więc, że dodatkowe znaczenie ma również stres lub urazy. NACZYNIAKOMIĘSAK (HEMANGIOSARCOMA) Naczyniakomięsak jest wysoce złośliwym nowotworem wywodzącym się ze ściany naczyń krwionośnych. Szacuje się, że stanowi 7% wszystkich nowotworów złośliwych psów. Najczęstszym pierwotnym miejscem występowania naczyniakomięsaka u psów to narządy trzewne, szczególnie śledziona i wątroba. Może również wywodzić się z prawego uszka serca. Skórna postać hemangiosarcomy jest spotykana u psów jasno umaszczonych o niepigmentowanej skórze, w szczególności na wewnętrznej stronie brzucha. Promienie UV mogą odgrywać pewną rolę w procesie powstawania tej formy choroby. U pewnych ras zauważono predylekcję do występowania trzewnej postaci naczyniakomięsaka. Zwiększoną częstotliwość występowania tego nowotworu zauważono u owczarków niemieckich, a także u bokserów i golden retriverów. Najnowsze badania donoszą, że hemangiosarcoma stanowi poważny problem u golden retrieverów w Północnej Ameryce i szacuje się, że dotyczy 1 na 5 psów zarejestrowanych w Golden Retriever Club of America. Jednocześnie nie zauważono wzmożonego występowania hemangiosarcomy u tej rasy w Wielkiej Brytanii. Co więcej, dane z badań dotyczących psów ubezpieczonych pokazują, że u golden retrieverów występuje mniejsze ryzyko zachorowania niż u pozostałych ras. GUZ Z KOMÓREK TUCZNYCH (MASTOCYTOMA) Guz z komórek tucznych jest powszechnym nowotworem dotyczącym skóry psów. Szacunkowo stanowi 7-21 % wszystkich nowotworów skóry u tego gatunku. W Wielkiej Brytanii mastocytoma jest drugim, co do popularności złośliwym nowotworem występującym u psów (po mięsaku tkanek miękkich) z częstotliwością występowania 129 na 100 000 ubezpieczonych psów na rok. Skórna postać guza z komórek tucznych jest zazwyczaj pojedynczą zmianą, ale jej kliniczny wygląd może być zmienny, a także może rozwijać się więcej niż jeden niezwiązany guz. Zwiększone ryzyko występowania mastocytomy zaobserwowano u bokserów, bullmastiffów, boston terrierów, stafford bull to być związane z wspólnym pochodzeniem. Rasy zostały zestawione w grupie ściśle powiązanych filogenetycznie. Większą zapadalność na tę chorobę stwierdzono również u rhodesian ridgebacków, mopsów, wyżłów weimarskich, beagle’ów i golden retrieverów. W jednym z badań zaobserwowano zjawisko występowania mastocytomy u młodych shar-pei. Nisko zróżnicowana postać guza z komórek tucznych (III stopień złośliwości histologicznej) częściej występuje u zwierząt młodych. WYSOKIE RYZYKO ROZWOJU MCT NISKIE RYZYKO ROZWOJU MCT bokser shollie* rhodesian ridgeback pudel toy wyżeł węgierski chihuahua boston terrier lhasa apso wyżeł weimarski pudel miniaturowy shar-pei husky syberyjski bullmastiff yorkshire terrier mops rottweiler labrador retriever dog niemiecki american staffordshire terrier doberman golden retriever jamnik seter angielski cocker spaniel amerykański pointer angielski mieszaniec *German Shepherd Collie – nowa rasa, krzyżówka Owczarka Niemieckiego i Collie Tabela 1. Rasy, u których najczęściej oraz najrzadziej dochodziło do rozwoju Mastocytomy na podstawie sondażu niedawno przeprowadzonego w Stanach Zjednoczonych (Identification of the most common cutaneous neoplasms In dogs and evaluation of breed and age distributions for selected neoplasms. Villamil, Henry, Bryan et al.)W badaniach przeprowadzonych przez autorów źródłowego artykułu, najwięcej przypadków guzów z komórek tucznych zaobserwowano u labrador retrieverów, golden retrieverów, staffordshire bull terrierów (w porównaniu z całą populacją pacjentów kliniki autorów), a rzadziej dochodziło do rozwoju mastocytomy u owczarków niemieckich, cocker spanieli, cavalier king charles spanieli, west highland white terrierów. Guzy z komórek tucznych wykazują duże zróżnicowanie kliniczne. Co ciekawe, to rasa może mieć na to wpływ. Chociaż u bokserów i bulldogów występuje wyższe ryzyko rozwoju mastocytomy, to te rasy mają tendencję do niskiej stopnia złośliwości, czyli mniej agresywnej postaci, jak również w przypadku mopsów. Labradory retrievery mają tendencje do bardziej agresywnych nowotworów, a u golden retrieveriów występuje ryzyko rozwoju rozsianych (LYMPHOMA/LEUKEMIA) Chłoniak złośliwy jest najczęściej występującym nowotworem układu krwiotwórczego u psów. Szacunkowo dotyczy od 13 do 33 na 100 000 psów rocznie. W kilku przeprowadzonych badaniach zauważono, że ryzyko wystąpienia chłoniaka jest znacznie wyższe w przypadku bokserów, bullmastiffów i buldogów w porównaniu z innymi rasami. Natomiast u bassetów houndów, bernardynów, terierów szkockich, airedale terrier, bouvier des flandres, labradorów retrieverów i rottweilerów ryzyko rozwoju chłoniaka jest podwyższone. W epidemiologii chłoniaków zaważono również powiązania rodzinne. Opracowane dane na temat populacji ubezpieczonych psów w Wielkiej Brytanii wykazały istotną zależność rasy, z bokserem, bulldogiem, mastiffem na czele, ze zwiększoną częstością występowania chłoniaka w niektórych przedziałach wiekowych. U angielskich springer spanieli, golden retrieverów, rottweilerów wskaźnik częstości występowania chłoniaka w pewnych przedziałach wiekowych był wyższy niż WIEK ≤ 3 LAT 4 LATA ≤ WIEK ≤ 6 LAT 7 LAT ≤ WIEK ≤ 9 LAT 10 LAT ≤ WIEK ≤ 14 LATU. / / / / BOKSER 1 / 1,06 2 / 1,05 4 / 0,75 3 / 0,52 5628 BULLDOG 3 / 0,38 0 / 0,24 0 / 0,10 0 / 0,006 1720 BULLMASTIFF 0 / 0,21 3 / 0,17 0 / 0,09 0 / 0,016 1075 ANG. SPRINGER SPANIEL 0 / 0,72 0 / 0,87 1 / 0,89 3 / 0,93 4308 GOLDEN RETRIEVER 5 / 1,02 3 / 2,78 1 / 2,40 6 / 2,86 11348 ROTTWEILER 0 / 0,45 0 / 0,32 2 / 0,44 0 / 0,38 2446 POZOSTAŁE RASY 13 / 17,32 19 / 21,6 19 / 22,31 15 / 22,31 104159 RAZEM 130684 (objaśnienia skrótów: U. - wyniki uzyskane w badaniu; P. - wyniki przewidywane) Tabela 2. Zależność rasy psów ze zwiększoną częstością występowania chłoniaka na podstawie populacji ubezpieczonych psów w Wielkiej Brytanii. Porównanie obserwowanej liczby przypadków chłoniaka w zależności od rasy i przedziału wiekowego w stosunku do wartości wyliczonych na podstawie występowania chłoniaka w danym wieku (D. S. Edwards, W. E. Henley, E. F. Harding, J. M. Dobson, and J. L. N. Wood, Breed incidence of lymphoma in a UK population of insured dogs, Veterinary and Comparative Oncology, vol. 1, no. 4, pp. 200–2206, 2003). Badano również zależność między rasą a immunofenotypem chłoniaka. Zaobserwowano predyspozycję rasową bokserów do występowania chłoniaków T-komórkowych. Natomiast u owczarków niemieckich i rottweilerów zauważono zwiększono zachorowalność na chłoniaka (MELANOMA) Czerniaki występują stosunkowo często u psów. Stanowią 4% nowotworów skóry i są jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych jamy ustnej u tego gatunku. Nowotwory wywodzące się z melanocytów mają różny przebieg kliniczny. Melanomy zlokalizowane w jamie ustnej/dotyczące bony śluzowej są zazwyczaj złośliwe. Postać skórna i oczna mają zazwyczaj łagodne zachowanie biologiczne, ale guzy powiek i łożyska paznokcia są zwykle złośliwe. Czerniaki skóry częściej występują u psów z silnie pigmentowaną skórą, zwłaszcza u sznaucerów i terierów szkockich. U psów małych ras, zwłaszcza ucocker spanieli i pudli oraz psów z ciemno-pigmentowaną błoną śluzową jamy ustnej zaobserwowano zwiększone ryzyko rozwoju czerniaka jamy ustnej. Inne badania dotyczące epidemiologii czerniaka jamy ustnej wykazały zwiększone ryzyko jego wystąpienia u chow chow, golden retrieverów, krzyżówek pekińczyków/pudli, natomiast u bokserów i owczarków niemieckich melanoma jamy ustnej była obserwowana rzadziej. Nie jest jasne, czy te predyspozycje rasowe odzwierciedlają genetyczne ryzyko czy jedynie mają związek ciemną pigmentacją, czy może ma tu znaczenie połączenie obu tych parametrów. W jednym z badań wykazano, że u dobermanów i sznaucerów miniaturowych ponad 75% czerniaków jamy ustnej ma łagodny przebieg kliniczny, natomiast u pudli miniaturowych zaobserwowano, że więcej niż 85% wykazuje wysoką złośliwość, choć lokalizacja nowotworu może być czynnikiem zakłócającym rezultaty tych badań. W epidemiologii melanomy u ludzi ekspozycja na światło słoneczne jest uznawana za czynnik środowiskowy biorący udział w patogenezie złośliwego czerniaka skóry. Jednakże u 6 do 14% chorych w wywiadzie opisywano członka rodziny chorego na czerniaka. Podejrzewa się, że w takich przypadkach odpowiadają złożone interakcje środowiskowe i GRUCZOŁÓW MLEKOWYCH Guzy gruczołów mlekowych są najczęściej występującymi nowotworami dotyczącymi całej populacji suk, stanowiące 50-70% wszystkich nowotworów. Standaryzowany współczynnik zachorowalności wynosił 205/100000 psów/rok opracowany na podstawie populacji ubezpieczonych psów w Wielkiej Brytanii. Średni wiek zachorowania wynosi około 8 lat. Dowiedziono, że stymulacja hormonalna jajników zwiększa ryzyko rozwoju nowotworu gruczołów mlekowych u psów, ale także u innych gatunków (w tym ludzi). Usunięcie jajników i macicy przed 2 rokiem życia znacznie zmniejsza ryzyko rozwoju guzów gruczołu mlekowego w późniejszym życiu. Częstotliwość występowania guzów gruczołu mlekowego nie jest zależna od rasy. Dowiedziono, że w rozwoju nowotworów piersi u ludzi ma znacznie podłoże genetyczne. Jednakże, obecnie uważa się, że ryzyko rozwoju nowotworu piersi jest uważane za wieloczynnikowe. Do tej pory, mimo coraz bardziej potężnych metod techniki molekularnej, dostępnych do sekwencji nowotworów piersi, badacze nie są w stanie wyjaśnić konkretnych czynników NOWOTWORY POCHODZENIA NABŁONKOWEGO, RAKI W przeciwieństwie do znacznej częstotliwości rozwoju raka płuc i raka jelita grubego w populacji ludzkiej, zwłaszcza w świecie zachodnim, występowanie raka płuc i jelita grubego jest stosunkowo rzadkie w populacji psów. Liczba rejestrowanych nowotworów i klinicznych analiz przypadków uwidoczniły predyspozycje rasowe do rożnych nowotworów, jednakże są to jedynie obserwacje kliniczne, bez poparcia badaniami genetycznymi. RODZAJ NOWOTWORU PREDYSPOZYCJE RASOWE rak gruczołów okołoodbytowych angielski cocker spanielangielski springer spanielcavalier king charles spaniel rak płaskonabłonkowy palców sznaucer olbrzympudel duży rak nabłonka przejściowego pęcherza moczowego rak dolnych dróg moczowych terier szkockiwest highland white terrierowczarek szetlandzki airedale terrierbeagle rak prostaty dobermanowczarek szetlandzkiterier szkockibeagle german short hairedpointerairedale terrierelkhund szary rak żołądka owczarek szkocki długowłosyowczarek belgijski rak tarczycy golden retrieverbeaglehusky syberyjski rak jamy nosowej owczarek szkockiowczarek szetlandzki nowotwory aorty/ciałka aortalnego(paraganglioma, przyzwojak) buldog angielskibokserboston terrier nowotwory mózgu boksergolden retrieverboston terrier nowotwory jąderguz z komórek Sertoliegonasieniak (seminoma) owczarek szetlandzkiowczarek szkockielkhund szary Tabela 3. Dodatkowe predylekcje rasowe do występowania różnorodnych typów nowotworów (zgodnie z sugestiami z J. M. Dobson, Breed-Predispositions to Cancer In Pedigree Dogs, Hindawi Publishing Corporation, ISRN Veterinary Science, Volume 2013, Article ID 941275). NOWOTWORY MÓZGU Wśród wszystkich wewnątrzczaszkowych nowotworów złośliwych, najczęściej rozwijającym się guzem centralnego układu nerwowego jest oponiak oraz nowotwory gleju (gwiaździak i skąpodrzewiak). Brodawczak splotu naczyniówkowego, rdzeniak, neuroblastoma i wyściółczak występują rzadziej. Zaobserwowano u golden retrieverów i bokserów zwiększone ryzyko wystąpienia pierwotnych guzów wewnątrzczaszkowych w stosunku do populacji innych pacjentów z klinik autorów artykułów źródłowych. Możliwe, ze rasy brachycefaliczne mogą być bardziej podatne na rozwój glejaka. W jednym z badań zauważono, że u bokserów i boston terierów dochodzi częściej do rozwoju gwiaździaka, skąpodrzewiaka lub niezróżnicowanego glejaka niż innego rodzaju nowotworu pierwotnego śródczaszkowego. Boksery stanowią niemalże 50% psów z guzami mózgu, zakwalifikowanym do radioterapii w Cancer Therapy Unit w J. M. Dobson, Breed-Predispositions to Cancer In Pedigree Dogs, Hindawi Publishing Corporation, ISRN Veterinary Science, Volume 2013, Article ID 941275. D. S. Edwards, W. E. Henley, E. F. Harding, J. M. Dobson, and J. L. N. Wood, Breed incidence of lymphoma in a UK population of insured dogs, Veterinary and Comparative Oncology, vol. 1, no. 4, pp. 200–2206, 2003. Artykuły wykorzystane w powyższych opracowaniach (dostępne w piśmiennictwie powyższych artykułów).Ukoliko sumnjate na upalu prostate ili neku bolest, sve potrebne analize možete uraditi u Jugolab laboratoriji u Požarevcu, na adresi Stari korzo 45. O skręcie żołądka słyszeli niemalże wszyscy – na szczęście już powszechnie wiadomo, że należy uważać na łapczywe jedzenie przez psa i nie zmuszać do wysiłku po posiłku. Ale czym tak naprawdę jest skręt żołądka, czym grozi i jak go poprawnie zdiagnozować? Skręt żołądka to bardzo poważne uszkodzenie psiego żołądka. Nie jest do końca znana bezpośrednia przyczyna, ale warto wiedzieć o tym problemie jak najwięcej, bo szybka reakcja może uratować psu życie. Przeczytaj, jak się diagnozuje i leczy skręt żołądka u psa. Skręt żołądka u psa – co to jest? Skręt żołądka to jego obrót wokół własnej osi, najczęściej o 180, czasem o nawet 360 stopni. Zwykle zgodnie z ruchem wskazówek zegara – ale nie jest to reguła. Podczas skrętu żołądek psa się rozszerza – na zwiększanie objętości ma wpływ gromadzenie się w żołądku płynów, pokarmów i gazów, które nie mają jak się przedostać do jelit. Zdarza się, że podczas skrętu jest ciągnięta także śledziona. Skręt żołądka u psa jest stanem nagłym, wymagającym natychmiastowej interwencji lekarza weterynarii. Wyobraźmy sobie, że żołądek naszego psa zostaje „zblokowany” przez skręt. Naturalnym objawem jest wówczas powiększenie się brzucha z jednej strony, a dodatkowo pies próbuje zwymiotować – niestety bezskutecznie. Dodatkowo pies może być bardzo osłabiony, ociężały, dyszeć oraz dużo się ślinić. Jego błony śluzowe pysku mogą stać się blade. Jak długo trwa skręt żołądka u psa? Nie można jednoznacznie oszacować jak długo może trwać skręt żołądka u psa – jedno jest pewne, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, jeśli tylko mamy takie podejrzenie. Nieleczony skręt żołądka prowadzi nieuchronnie do bolesnej śmierci psa – a praktycznie niemożliwe jest, aby przekręcony żołądek samoczynnie wrócił na swoje miejsce. Jak leczyć skręt żołądka u psa? Przede wszystkim należy zdiagnozować fakt skrętu poprzez badanie USG, które jednoznacznie potwierdzi, że mamy do czynienia ze skrętem, a nie tylko powiększeniem żołądka, co także czasem ma miejsce. Jeżeli diagnoza się potwierdzi lekarz chirurgicznie odkręca żołądek. Częstą praktyką jest również przyszycie żołądka do ściany brzucha - czyli gastropeksja. Ma to na celu zapobiegniecie nawrotom schorzenia. Co robić gdy pies ma skręt żołądka? Odpowiedź na to pytanie jest wyżej – należy jak najszybciej jechać do weterynarza. Nie jest możliwa pomoc psu, bez interwencji chirurga. Skręt żołądka jest czysto mechanicznym uszkodzeniem, które tylko w ten sposób można wyleczyć. Najlepiej, aby operacja odbyła się nie później niż 5-6 godzin od wystąpienia pierwszych objawów – każda kolejna godzina niesie za sobą ogromne ryzyko trwałego uszkodzenia żołądka i śledziony. Pies po operacji skrętu żołądka – co musisz wiedzieć? Po operacji pies jest zwykle w lecznicy 2, 3 doby – podczas których lekarz ocenia czy jego stan zdrowia wraca do normy i czy układ pokarmowy zaczyna działać normalnie. Przez kilka dni do diety psa ostrożnie są wprowadzane pokarmy – pod stałą obserwacją. Dodatkowo pies może dostawać kroplówki, antybiotyki i leki przeciwbólowe. Przez kilka tygodni powinien unikać nadmiernego ruchu. Zalecana jest również kontrola serca i wątroby, które mogły ulec uszkodzeniu. Niestety skręt żołądka jest dolegliwością, która lubi powracać, więc ważne jest, aby po jednym incydencie już zawsze dokładnie obserwować psa i szybko reagować, gdy dzieje się coś niepokojącego. Jakie są przyczyny skrętu żołądka i jakie psy są narażone na skręt żołądka? Przyczyna skrętu żołądka nie jest jednoznacznie stwierdzona, ale ryzyko może mieć podłoże genetyczne. Na skręt narażone są przede wszystkim psy dużych ras bernardyny, dogi, retrievery, owczarki i berneńskie psy pasterskie. Prawdopodobieństwo wystąpienia skrętu żołądka zwiększa także przewlekły strach i stres zwierzęcia, niedożywienie oraz zbyt łapczywe jedzenie. Niebezpieczeństwo skrętu żołądka wynika także ze zbyt intensywnego treningu zaraz po jedzeniu. Jak zapobiec skrętowi żołądka u psa? Przede wszystkim warto stosować zasadę spacer – posiłek – odpoczynek. Po każdym jedzeniu pies powinien mieć przynajmniej 30 minut na relaks, zanim zaczniemy się z nim bawić. Warto również rozłożyć dzienną porcję posiłku na przynajmniej dwie, a nawet więcej mniejszych porcji. Jeżeli nasz pies je zbyt łapczywie, warto rozważyć zastosowanie miski spowalniającej jedzenie np. TRIXIE miska spowalniająca jedzenie lub rozsypać karmę na matę węchową lub w grę dla psa. Możliwe jest także prewencyjne przyklejenie żołądka do ściany brzucha, ale nie jest to często stosowany zabieg. Natalia Bąk oxJvIn. 47 139 217 121 42 268 372 472 144